Yerli otomobilin taht kavgası - Yerli ile ithal otomobil arasındaki fark kapanıyor

Yerli ile ithal otomobil arasındaki fark kapanıyor. 2013’te yüzde 22.1 ile tarihinin en düşük seviyesine inen yerli otoların payı Mart 2019 itibarıyla yüzde 41.3’e çıktı.

Türkiye'de ithal otomobillerin pazar payı gerilerken, yerli üretilen modellerin payı artmaya başladı. 2013'te yüzde 22.1 ile tarihinin en düşük seviyesinde olan yerli otomobillerin payı, 2015'te yüzde 25.7'ye, 2017'de yüzde 30'a çıktı. 2018'de 36.7'e kadar yükselen yerli otomobilin pazar payı 2019'un ilk çeyreğinde yüzde 41.3'e ulaştı. Böylece yerli otoların pazar payı son altı yılda neredeyse ikiye katlandı.

Otomotiv Distribütörleri Derneği (OGD) verilerine göre, ithal otomobillerin pazar payı 2013'te yüzde 77.9 ile en yüksek seviyesine çıktı. 2017'de yüzde 70, 2018'de 63.3'e geriledi. İthalatın kan kaybı 2019'da daha da hızlandı. Yılın ilk üç ayında yüzde 58.7'e indi.

Yerli-ithal oto dengesindeki değişim, yerli üreticilerin binek otomobil yatırımlarıyla başladı. Pazarda satışa sunulan yerli modellerin sayısının artmasıyla birlikte, ithalatın payı düşmeye başladı. 2018 ve 2019'da yerli otomobillerin yükselişi daha hızlandı. Döviz kurlarındaki yukarı yönlü hareket, ithal otoların fiyatlarını yukarı çekti. Yerli otolar ise fiyat avantajı nedeniyle cazip hale geldi.

İthal otomobillerin pazar payı kaybetmesinin bir başka nedeni ise pazardaki daralma gerekçesiyle, markaların yeni modellerini Türkiye'ye rötarlı getirmesi. İthal otonun payının 2019 sonunda yüzde 62.8 olarak gerçekleşmesi bekleniyordu. Ancak, bu tahmin şimdiden geride kaldı. Farklı bir gelişme olmazsa yerli otolar yıl sonunda tarihinin en yüksek pazar payına kavuşacak.

5 MARKA ÜRETİM YAPIYOR

Tofaş Bursa'da Fiat Egea, Oyak Renault Bursa tesislerinde, Megane Sedan ve Clio, Toyota Adapazarı'nda C-HR ile Corolla Sedan, Hyundai Assan İzmit'te i10 ile i20, Honda ise İzmit Şekerpınar'daki tesisinde Civic Sedan modelinin üretimini gerçekleştiriyor.

En çok satan yerli modeller

Fiat Egea 9978

Renault Clio 5636

Renault Megane 4853

Honda Civic 2864

Toyota Corolla 2707

(Ufuk SANDIK/Sabah)

Otomotivde toplam pazar yüzde 45 daraldı

OSD verilerine göre otomotivde bu yılın ocak-mart döneminde toplam pazar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 45, otomobil pazarı ise yüzde 44 daraldı

Otomotiv Sanayii Derneği'nden (OSD) yapılan açıklamaya göre, bu yılın ocak-mart döneminde toplam üretim geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15 azalarak 361 bin 516 adet, otomobil üretimi ise yüzde 16 azalarak 238 bin 822 adet oldu.

Bu dönemde, toplam pazar ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 45 azalarak, 90 bin 888 adet olurken, otomobil pazarında daralmanın hızı yavaşlama trendini sürdürdü ve geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 44 daralmayla ve 68 bin 812 adetlik satış gerçekleşti.

Ticari araç grubunda toplam üretim, yılın ilk üç aylık döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12 geriledi. Bu dönemde, hafif ticari araç üretimi yüzde 11, ağır ticari araç grubu üretimi ise yüzde 27 seviyesinde azaldı.

Ticari araç ihracatının yüzde 1 artış gösterdiği bu dönemde ticari araç pazarı yüzde 48, hafif ticari araç pazarı yüzde 46 ve ağır ticari araç pazarı ise yüzde 63 azaldı.

Üretimin yüzde 89’u ihraç edildi

Ocak-mart döneminde 209 bin 884 adedi otomobil olmak üzere, toplam üretimin yüzde 89’unu oluşturan 320 bin 213 adet taşıt ihraç edildi. Söz konusu dönemde gerçekleşen taşıt aracı ihracatı, 2018 yılı aynı dönemine göre yüzde 7 azaldı.

Bu dönemde otomobil ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 11 azalırken, ticari araç ihracatı ise yüzde 1 oranında artış gösterdi. Traktör ihracatı ise 2018 yılına göre yüzde 30 artarak 3 bin 772 adet olarak gerçekleşti.

Bu dönemde, toplam otomotiv ihracatı dolar bazında yüzde 6 azalırken, yine dolar bazında otomobil ihracatı da yüzde 11 düşüş gösterdi. 2019 yılı ilk çeyreğinde toplam otomotiv ihracatı 7 milyar 891 milyon 134 bin dolar olarak gerçekleşirken, otomobil ihracatı ise 2 milyar 937 milyon 114 bin dolar oldu.

Avro bazında otomobil ihracatı ise yüzde 3 azalarak 2 milyar 586 milyon 460 bin seviyesinde gerçekleşirken, toplam ihracat ise avro bazında yüzde 2 artış kaydederek 6 milyar 947 milyon 188 bin düzeyine yükseldi.

Otomotivde daralma bir yıldır sürüyor

Otomobil ve hafif ticari araç pazarında geçen yıl Mart ayında başlayan daralma tam bir yıldır sürüyor. Satışlar bu yılın Mart ayında yüzde 35.5 azalırken, ilk çeyrek daralması yüzde 44 oldu.
Otomobil ve hafif ticari araç satışları Mart ayında, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 35.5 düşüşle 49 bin 221'e inerken, vergi indirimlerine rağmen ilk çeyreği yüzde 44 daralarak kapattı.

Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) bültenine göre pazar ilk çeyrekte 88 bin 469 adete indi.

Mart, satışların mevsimsel olarak Ocak ve Şubat ayına göre hızlandığı bir dönem olduğu için yakından izleniyor. Hacimlerin az olduğu Ocak ve Şubat aylarında daralma sırasıyla yüzde 59 ve yüzde 47.1 olmuştu.

Türkiye araç pazarı kur ve faizlerdeki yükselişin ve ekonominin daralmasına paralel olarak tüketici güveninde kaydedilen düşüşün etkisiyle geçen yıl Mart ayından bu yana aralıksız daralma kaydediyor.

Kasım ayında devreye giren ve pazardaki daralmanın hız kesmesini sağlayan ÖTV ve KDV indirimleri son olarak 21 Mart'ta bu yılın sonuna kadar uzatıldı.

Otomobil satışları Mart ayında yüzde 35.4 azalarak 38 bin 628 adet, ilk çeyrekte yüzde 43.7 azalarak 68 bin 812 adet oldu. Hafif ticari araç satışları ise yüzde 36 azalarak 10 bin 593 adet, ilk çeyrekte yüzde 45.6 azalarak 19 bin 652 adet oldu.